Τον προσεχή Μάρτιο  θα πραγματοποιηθεί στη Ν. Υόρκη  διεθνής Διάσκεψη του Ο.Η.Ε. για το νερό.

Στις 13 Φεβρουαρίου 2023  Ο Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες προέτρεψε τις κυβερνήσεις να στείλουν τους κορυφαίους εκπροσώπους τους στην επερχόμενη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το νερό  το Μάρτη του 2023, τονίζοντας την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης της κρίσης του νερού. Εξέφρασε την ελπίδα ότι η Διάσκεψη για το Νερό, που θα πραγματοποιηθεί στα κεντρικά γραφεία του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, θα δημιουργήσει τη «στιγμή του Παρισιού», της δράσης για το νερό.

Στο πλαίσιο αυτό, στις 13 και 14 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη, στην έδρα του ΟΗΕ,  η ετήσια ακρόαση της Διακοινοβουλευτικής Ένωσης (ΙPU),  με θέμα «Νερό για τους ανθρώπους και τον πλανήτη: Σταματήστε τη σπατάλη, αλλάξτε το παιχνίδι, επενδύστε στο μέλλον». Εάν δεν θέσουμε υπό έλεγχο την παγκόσμια κρίση του νερού, δεν θα μπορέσουμε να σημειώσουμε πρόοδο στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης. Σημειώνουμε ότι,   τα πλανητικά όρια για το νερό έχουν ήδη παραβιαστεί για πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία, ενώ στο τέλος της δεκαετίας, οι ανάγκες για νερό υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν κατά περίπου 40% τα διαθέσιμα αποθέματα. Υπενθυμίζουμε ότι,  η πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό και συνθήκες Υγιεινής για όλους έχει χαρακτηρισθεί από τον ΟΗΕ σαν Θεμελιώδες Ανθρώπινο Δικαίωμα.

Είναι πλέον γεγονός ότι  η Κλιματική Αλλαγή, σαν πλανητικό ζήτημα δημιουργεί πολλά προβλήματα  ως προς την ποσότητα και ποιότητα των υδάτων, επιδρώντας αρνητικά σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας.  Με τη  διαρκή άνοδο της θερμοκρασίας, η ξηρασία και η λειψυδρία κάνουν δυναμική εμφάνιση. Το δεύτερο μισό του 2022 και οι πρώτες μέρες του 2023 είναι αποκαλυπτικές. Παρατεταμένοι καύσωνες σε Δυτική Ευρώπη και Βόρεια Αμερική με σφοδρές δασικές πυρκαγιές, θερμοκρασίες ρεκόρ σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, ακόμα και στην καρδιά του ευρωπαϊκού χειμώνα, μείωση της στάθμης των ποταμών, αποκαλύπτοντας ναυάγια, τοπικά ορόσημα και μνημεία του παρελθόντος, διαταραχή του διασυνοριακού εμπορίου μέσω των ποταμών της Ευρώπης, ακόμα και έλλειψη πόσιμου νερού στο Λονδίνο.

Στην εν λόγω διακοινοβουλευτική συνάντηση συζητήθηκαν θέματα που αφορούν στη διασφάλιση της διαθεσιμότητας και της βιώσιμης διαχείρισης του νερού, στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής σε σχέση με το νερό, στην εφαρμογή του 6ου Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), στη χρηματοδότηση των υποδομών υγιεινής, αλλά και πώς τα διασυνοριακά ύδατα μπορούν να αποτελέσουν παράγοντα   συνεργασίας, ανάπτυξης και  ειρήνης των λαών, μέσω της διπλωματίας του ΝΕΡΟΥ. Αναγνωρίσθηκε δε από όλους, η ανάγκη σύνδεσης του υδατικού ζητήματος με την Επιστήμη, ενώ η εφαρμογή  καλών  πρακτικών  στη Γεωργία, αποτελούν  κρίσιμο στοιχείο βιώσιμης διαχείρισης του νερού. Δεν υπάρχει διατροφική Ασφάλεια, χωρίς την οικολογική διαχείριση των υδατικών πόρων.

Τέλος, ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για τον ιδιωτικό τομέα και τη συνεργασία του με το Δημόσιο, στη διαχείριση υδάτων και την κατασκευή υποδομών υγιεινής, ενώ απόψεις  που διατυπώθηκαν περί ιδιωτικοποίησης του νερού, ήταν άκρως μειοψηφικές.

Μία σημαντική πρόταση που διατυπώθηκε επίσης στη διεθνή συνάντηση, ήταν και η ανάγκη για ολοκληρωμένα/ενοποιημένα δεδομένα, με  ένα παγκόσμιο σύστημα πληροφοριών για το νερό.

Στην εν λόγω συνάντηση συμμετείχαν περί τους 200 βουλευτές από όλο τον κόσμο, ενώ την Ελλάδα την εκπροσώπησα, σαν α’ αντιπρόεδρος της επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής. Στην τοποθέτησή μου αναφέρθηκα στην κατάσταση στην Ελλάδα, όπου η κλιματική αλλαγή έχει κάνει την εμφάνισή της, εκτός των άλλων και με ακραία καιρικά φαινόμενα.

Συγκεκριμένα δε, τόνισα «την ανάγκη μετριασμού και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, τονίζοντας την αξία της πλήρους εφαρμογής του 6ου Στόχου Βιώσιμης Ανάπτυξης, έως το 2030. Εν συνεχεία, παρεμβαίνοντας στη συζήτηση σχετικά με τη χρηματοδότηση ανθεκτικών υποδομών υγιεινής και νερού, αναφέρθηκα στις ευρωπαϊκές οδηγίες, επισημαίνοντας τη σημασία που δίνουν η Ε.Ε. και η Ελλάδα στην αξία του νερού ως δημόσιο αγαθό. Ενημέρωσα τους συμμετέχοντες ότι στην Ελλάδα το  ΣΤΕ, με ομόφωνη απόφασή του, απέρριψε την απόπειρα ιδιωτικοποίησης του εξωτερικού υδροδοτικού δικτύου της ΕΥΔΑΠ.

Τέλος, αναφέρθηκα στην κλιματική αλλαγή και τον σοβαρό αντίκτυπό της στους υδάτινους πόρους επισημαίνοντας ότι, καθώς η ποιότητα και η ποσότητα των διασυνοριακών νερών υποβαθμίζεται, γειτονικοί λαοί οδηγούνται σε διενέξεις και συγκρούσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις  η διπλωματία του νερού, οι διασυνοριακές συμφωνίες και, κυρίως, το Διεθνές Δίκαιο αποτελούν τα κύρια «εργαλεία» επίλυσης των συγκεκριμένων διαφορών,  με τρανό παράδειγμα την Ελλάδα όπου ισχύουν διακρατικές συμφωνίες για τα διασυνοριακά νερά (λίμνες και ποταμούς) με γειτονικές βαλκανικές χώρες» (ΔΤ Δ/νσης  Διεθνών υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων της 14.2.2023). 

Χαρά Καφαντάρη
Βουλευτής Δυτικής Αθήνας ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ
Α’ αντιπρόεδρος Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής