Του Αντ. Δεωνά:

Το 2022 είναι προ των πυλών και το θέμα αποτελεσματικής διαχείρισης των απορριμμάτων

εξακολουθεί να απασχολεί όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στην Ελλάδα, οι συζητήσεις και οι αναζητήσεις λύσεων εδώ και πολλά χρόνια για να ελαχιστοποιηθεί ο όγκος των αποβλήτων, καλά κρατούν. Παρ' όλα αυτά, ο παραδοσιακός τρόπος ταφής των απορριμμάτων και σχεδόν πάσης φύσεως αποβλήτων συνεχίζεται, όχι μόνο σε αδειοδοτημένους ΧΥΤΑ, αλλά και σε παράνομους ΧΑΔΑ οι οποίοι συνεχίζουν να λειτουργούν, υπό την «σκέπη» και «φροντίδα», Δήμων, Φο.Δ.Σ.Α και Περιφερειών.

Υπάρχει φως στο «τούνελ» των σκουπιδιών;

Και όμως, κάτι έχει αρχίσει να κινείτε, αφού γι' αυτό τον λόγο διαφημίζονται και προωθούνται νέες  δομές όσων αφορά την ανακύκλωση και τα βιοαπόβλητα, αλλά και νέες μονάδες που υπόσχονται ότι θα επεξεργάζονται τα απορρίμματα με το να γίνεται διαλογή ώστε στο τέλος να καταλήγουν προς ταφή   λιγότερος όγκος και να υπάρχει χαμηλότερη επιβάρυνση στο περιβάλλον και στις γειτνιάζουσες περιοχές. «Το θέμα είναι να υλοποιηθούν όλες αυτές οι εξαγγελίες και να μην μείνουν στα λόγια και στις υπογραφές συμβάσεων...»

Πάνω λοιπόν σε αυτό το πλαίσιο, στην Ελλάδα προωθείται η κατασκευή νέων μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων. Η λειτουργία τους θα γίνεται με νέο τρόπο , με σύγχρονα μηχανήματα και πρώτο στόχο όσο το δυνατόν καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων. Πάντως, το ευχάριστο και ελπιδοφόρο μήνυμα για την ώρα είναι, ότι κάποιες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων βρίσκονται στο τελικό στάδιο για να ολοκληρωθούν  και η λειτουργία τους θα τεθεί σύμφωνα με πληροφορίες μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022 .

Όσων αφορά τις ΜΕΑ Αττικής, τον «χορό» ανοίγει το Γραμματικό που είναι σχεδόν «έτοιμο» και που είναι μία από τις τρεις μονάδες που σχεδιάζεται να καλύψει μέρος της Ανατολικής Αττικής. Πριν λίγες μέρες ολοκληρώθηκε η φάση υποβολής ενδιαφέροντος και το έργο, θα αναλάβουν να περατώσουν και να παραδώσουν οι ενδιαφερόμενες εταιρείες.

Για τις ΜΕΑ Σχιστού και Φυλής, υπάρχει αρκετός δρόμος ακόμα, αν και ο διαγωνισμός για τις συγκεκριμένες μονάδες ολοκληρώθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, πριν το 2025 (όπως λένε οι γνωρίζοντες καλά το θέμα) δεν πρόκειται να λειτουργήσει καμία από τις δυο μονάδες και η λύση του ΧΥΤΑ Φυλής, είναι μονόδρομος. Πάντως όπως και να 'χει, όταν και εφόσον ολοκληρωθούν τα έργα με τις ΜΕΑ που αφορούν την Αττική, θα υπάρχει μεγάλη περιβαλλοντική ανακούφιση αφού θα διαχειριστούν τον μισό όγκο σκουπιδιών που παράγει η χώρα μας.

Στις υπόλοιπες Περιφέρειες της χώρας τι μέλλει γενέσθαι;
 
Σε κάποιες Περιφέρειες τα πράγματα είναι κάπως καλύτερα και σε κάποιες χειρότερα. Η μονάδα της Θήβας, όπως και σε Ζάκυνθο, Τρίπολη, Αλεξανδρούπολη και στο Αμάρι Κρήτης, είναι σχεδόν έτοιμες, ενώ αναμένεται να μπουν σε λειτουργία και αυτές μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2022.

Πάντως, λειτουργούν και έχουν δείξει καλά δείγματα γραφής, η ΜΕΑ Κοζάνης, Ηπείρου, Σερρών και Χανίων, ενώ παράλληλα στην δυτική Πελοπόννησο ήδη λειτουργεί επιτυχώς η ΜΕΑ στην Ηλεία, η οποία από ότι δείχνουν τα πράγματα μέχρι στιγμής, μαζί με την μονάδα της Τρίπολης θα σηκώσουν το βάρος όλης της Πελοποννήσου αφού για τις μονάδες στη Μεσσηνία και στη Λακωνία είναι ακόμα θολό το τοπίο. Στη Λακωνία έχει ξεσηκωθεί ο κόσμος επειδή σχεδιάζεται να γίνει δίπλα στο ποτάμι και το έργο έχει κολλήσει, ενώ στην Μεσσηνία ο χώρος που έχει επιλεγεί, δεν έχει ούτε δρόμο πρόσβασης.

Και στα νησιά η κατάσταση είναι τραγική.

Στην Κέρκυρα επικρατεί χάος, αφού τα σκουπίδια έχουν πνίξει το νησί και η μονάδα στο Τεμπλόνι δεν υπάρχει περίπτωση να είναι έτοιμη πριν το 2023 και όλα δείχνουν ότι τα απορρίμματα του νησιού θα μεταφέρονται προς επεξεργασία στη μονάδα της ΔΙΑΔΥΜΑ στην Κοζάνη για όσο χρειαστεί. Βέβαια και στην Λευκάδα, επικρατεί κάτι ανάλογο με την Κέρκυρα, χαώδης κατάσταση.

Αλλά και σε μικρότερα πληθυσμιακά νησιά, η κατάσταση με την διαχείριση απορριμμάτων είναι τραγική. Εκεί το θέμα έχει ξεφύγει τελείως και απροκάλυπτα! Στην Κάλυμνο για παράδειγμα, «κάποιοι» έχουν «ανακαλύψει» την μέθοδο της καύσης και «ξεφορτώνονται» συστηματικά τα σκουπίδια με αυτόν τον τρόπο, αλλά και στην Άνδρο δεν πάνε πίσω. Εκεί εκτός από την «τυχαία» αυτανάφλεξη των σκουπιδιών σε περίεργες καιρικές συνθήκες (όπως συμβαίνει κατά κανόνα και σε άλλους παράνομους ΧΑΔΑ) στην «πλάτη» των αποβλήτων γίνονται και αθρόες περίεργες απευθείας αναθέσεις για δεματοποίηση των σκουπιδιών (έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενο ρεπορτάζ).

Το 2022 έτος προκήρυξης διαγωνισμών για ΜΕΑ;

Κάποιοι διαγωνισμοί βρίσκονται στην Δικαιοσύνη και κάποιοι αναμένουν να ενταχθούν στο ΕΣΠΑ για να χρηματοδοτηθούν ενώ ήδη σε διαγωνιστική τροχιά βρίσκονται μονάδες στην Εύβοια, στον Βόλο, στην Ρόδο, στο Ηράκλειο, στο Λασίθι, στην Πάτρα και στη Θεσσαλονίκη. Πάντως σύμφωνα και με τις ανακοινώσεις, το 2022 αναμένεται να είναι έτος προκήρυξης διαγωνισμών για ΜΕΑ. Το σίγουρο είναι, ότι εφόσον προχωρήσει και υλοποιηθεί ο σχεδιασμός της διαχείρισης των απορριμμάτων, κερδισμένοι θα βγουν τόσο το περιβάλλον όσο και οι πολίτες.
 
Για ότι αφορά την ανακύκλωση, τα βιοαπόβλητα και το τέλος ταφής που θα επιβληθεί από το ΥΠΕΝ, για τα ανεπεξέργαστα αστικά απόβλητα και που κινδυνεύουν να «εκτροχιαστούν» οι προϋπολογισμοί Δήμων, επειδή είναι μεγάλα θέματα, θα αναφερθούμε σε επόμενο δημοσίευμα.